عده اى گرد امام على (علیه السلام ) جمع شدند و گفتند: مردم به دنیا و ظواهر آن دل بسته اند. معاویه نیز از این فرصت استفاده کرده و با هدایا و پول هاى فراوان آنها را به سوى خویش مى خواند. بهتر است شما هم از اموال عمومى به آنها ببخشید تا به تو گرایش پیدا کنند، امام فرمود:
أَ تَأْمُرُونى أَنْ أَطْلُبَ النَّصْرَ بِالْجَوْرِ فِیمَنْ وُلیتُ عَلَیْهِ وَ اللَّهِ لاَ أَطُورُ بِهِ مَا سَمَرَ سَمِیرٌ وَ مَا أَمَّ نَجْمٌ فِى السَّمَاءِ نَجْماً
لَوْ کَانَ الْمَالُ لِى لَسَوَّیْتُ بَیْنَهُمْ فَکَیْفَ وَ إِنَّمَا الْمَالُ مَالُ اللَّهِ أَلاَ وَ إِنَّ إِعْطَاءَ الْمَالِ فِى غَیْرِ حَقهِ تَبْذِیرٌ وَ إِسْرَافٌ وَ هُوَ یَرْفَعُ صَاحِبَهُ فِى الدُّنْیَا وَ یَضَعُهُ فِى الاْخِرَةِ
وَ یُکْرِمُهُ فِى النَّاسِ وَ یُهِینُهُ عِنْدَ اللَّهِ وَ لَمْ یَضَعِ امْرُؤٌ مَالَهُ فِى غَیْرِ حَقهِ وَ لاَ عِنْدَ غَیْرِ أَهْلِهِ إِلا حَرَمَهُ اللَّهُ شُکْرَهُمْ وَ کَانَ لِغَیْرِهِ وُدُّهُمْ
فَإِنْ زَلَّتْ بِهِ النَّعْلُ یَوْماً فَاحْتَاجَ إِلَى مَعُونَتِهِمْ فَشَرُّ خَلِیلٍ وَ أَلاَْمُ خَدِینٍ (نهج البلاغه خطبه 126)
( آیا به من دستور مى دهید براى پیروزى خود، از جور و ستم درباره امت اسلامى که بر آنها ولایت دارم ، استفاده کنم ؟ به خدا سوگند، تا عمر دارم و شب و روز بر قرار است و ستارگان از پى هم طلوع و غروب مى کنند، هرگز چنین کارى نخواهم کرد! اگر این اموال از خودم بود، به گونه اى مساوى در میان مردم تقسیم مى کردم تا چه رسد که جزو اموال خداست ! آگاه باشید! بخشیدن مال به آنها که استحقاق ندارند، زیاده روى و اسراف است . ممکن است در دنیا مقام بخشنده آن را بالا برد، اما در آخرت پست خواهد کرد. در میان مردم ممکن است گرامى اش بدارند، اما در پیشگاه خدا خوار و ذلیل است . کسى مال اش را در راهى که خدا اجازه نفرمود مصرف نکرد و به غیر اهل آن نپرداخت جز آنکه خدا او را از سپاس آنان محروم فرمود و دوستى آنها را متوجه دیگرى ساخت . پس اگر روزى بلغزد و محتاج کمک آنان گردد بدترین رفیق و سرزنش کننده ترین دوست خواهند بود.)
اولین دیدار رئیس جمهور و کابینه اش در سال 84 با رهبر معظم انقلاب و بیانات ایشان در جمع هیات دولت حاوی نکات مهمی بود که بازخوانی آن برای این روزها قابل تامل است.
رهبر انقلاب در بخشی از این دیدار با بیان اینکه "استقامت کردن اساس کار است"، عنوان کردند: یک وزنهى سنگین را آدم ضعیفى مثل بنده هم ممکن است بردارد و یک لحظه سرِ دست بلند کند؛ لیکن نمىتواند نگه دارد؛ آن را مىاندازد. قوى و کنندهى کار، کسى است که بتواند این وزنهى سنگین را ظرف مدت لازم سرِ دستش نگه دارد.
خیلى از ماها نیتهایمان خوب است و با نیتِ خوب وارد مىشویم؛ اما نمىتوانیم این نیت را نگه داریم؛ این نیت در اثناى راه به موانعى برخورد مىکند؛ سایش پیدا مىکند؛ کمرنگ و ضعیف مىشود و احیاناً یک جاذبهى قوىِ معارضى دل را - که جایگاه نیت، دل است - به سوى خودش جذب مىکند؛ یک وقت نگاه مىکنید، مىبینید اصلاً نیت رفت؛ نیت یک چیز دیگر شده؛ آن وقت راه انسان عوض مىشود.
اگر مىبینید بعضىها «ربّنا اللَّه» را گفتند، اما امروز به جاى کعبه رو به بتکده دارند؛ شعارِ خوب را دادند، اما امروز 180 درجه در جهت عکس آن شعار حرکت مىکنند، عاملش این است؛ نتوانستند نگه دارند. چرا نتوانستند؟ چون در اثناى راه، جاذبهها پیدا مىشود.
لابد شنیدهاید که کسى نیت کرد چهل روز ریاضت بکشد؛ اما روز دوم، روز پنجم، روز بیستم ناگهان عوامل شیطانى شروع به دخالت کردند؛ زنى با این چهره وارد شد، غذایى با آن شکل جلویش گذاشته شد؛ پولى به آن صورت به او عرضه شد؛ لذا نتوانست خودش را نگه دارد؛ بنابراین تسلیم شد و زحمات آن بیست روز و سى روزى هم که قبلاً کشیده بود، باطل شد. اینها ممکن است واقعیت داشته باشد؛ اما اگر واقعیت هم نداشته باشد، مفهوم نمادین آن براى ما درسآموز است.
با سلام به مناسبت شهادت امام سجاد علیه السلام خبرگزاری کتاب ایران درباره کتاب وزین صحیفه سجادیه مصاحبه ای انجام داده که خدمتتان تقدیم می کنم:
حجتالاسلام علی احمدی در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اظهار کرد: امام سجاد(ع) در برهه مهمی از تاریخ زندگی میکرد که دوران خفقان، سرکوب و ظلم علیه شیعه از جانب امویان بود. البته در اوایل این دوران، قیام مختار اتفاق افتاد و او توانست تقریبا بخشی از دردهای شیعه را التیام بخشد اما پس از آن، همچنان خفقان ادامه پیدا کرد و در اینباره، برخی از اینکه امام سجاد(ع) در برابر این وضعیت اقدامی نکرد، سخن میگویند.
احمدی در ادامه با اشاره به کتاب «بررسی نقش امام سجاد(ع) در رهبری شیعه پس از واقعه کربلا» تالیف محسن رنجبر گفت: نویسنده در این کتاب، به شبهه بزرگ تاریخی مبنی بر اینکه امام سجاد(ع) پس از عاشورا در برابر خفقان حاکم، بیتفاوت و فردی گوشهگیر و منزوی بود، پاسخ داده است.
وی اضافه کرد: نویسنده در این تحقیق، علاوه بر گلایه از گروهی از نویسندگان و مورخان که معتقدند حضرت سجاد(ع) پس از وقایع کربلا، از حوادث اجتماعی و سیاسی فاصله گرفت و فقط به مسایل عبادی پرداخت، پاسخ داده است و این موضوع را که امام سجاد(ع ) نسبت به اعمال خلفای بنیامیه واکنش نشان نمیداد و مطیع آنان بود، به خوبی رد میکند و به این شبهه بسیار بزرگ پاسخ میدهد.
این محقق درباره کتاب «بررسی نقش امام سجاد(ع) در رهبری شیعه پس از واقعه کربلا» افزود: این کتاب با تاکید بر ضرورت تقیه، نقش فرهنگی و سیاسی امام سجاد(ع) در تداوم نهضت حسینی را واکاوی و بیان میکند که امام سجاد(ع) نسبت به مسایل زمان خویش بیتفاوت نبود و از خلفا نیز اطاعت نمیکرد، بلکه آن دوران، عصر تقیه بود و امام سجاد(ع) از راه تقیه، رهبری و هدایت نهضت شیعه را به دست گرفت و در راستای همین تدبیر ایشان است که اکنون ما میراثدار شیعهایم.
نویسنده «جرایم و گناهان ریشهای» در ادامه با اشاره به «صحیفه سجادیه» به عنوان یکی از آثار ارزشمند و ماندگار امام سجاد(ع) در اینباره گفت: این کتاب که شامل دعاها و مناجاتهای حضرت سجاد(ع) است، اثری بسیار آموزنده و مورد توجه علمای شیعه در طول تاریخ که بارها شرح و ترجمه شده است و اکنون به صورت کامل در اختیار ما قرار دارد.
احمدی با بیان اینکه مهمترین مباحث دینی و تربیتی در «صحیفه سجادیه» موجود است، افزود: یکی از کارهای مهمی که درباره صحیفه سجادیه» در حال انجام است، جمعآوری تمام شرحهای نوشته شده بر این کتاب، از ابتدا تا کنون است که این پروژه در پژوهشکده باقرالعلوم قم در دست اقدام است.
پژوهشگر حوزه دین همچنین به کتاب دیگری با عنوان «سیاست و اجتماع در صحیفه سجادیه» نوشته محمدتقی رهبر اشاره کرد و گفت: این کتاب، تنها مباحث مربوط به سیاست و اجتماع در «صحیفه سجادیه» را به صورت جداگانه ارایه کرده است. این کتاب که به زبانی ساده و همهپسند نوشته شده، مسالههایی از جمله ولایت و امامت و همچنین مواضع حضرت سجاد(ع) در برابر ظلم و مظلوم را بیان میکند.
احمدی درباره مهمترین کتابهای نوشته شده درباره آثار امام سجاد(ع) اظهار کرد: محسن غرویان کتاب «صحیفه سجادیه موضوعی» را در بیش از 900 صفحه تالیف کرده و با توجه به اینکه «صحیفه سجادیه» 100 صفحه است، نشان از این دارد که او جزئیترین مسایل را نیز از «صحیفه سجادیه» استخراج کرده است. این کتاب، تمامی 54 دعای «صحیفه سجادیه» را در 19 بخش اصلی و 194 عنوان فرعی تنظیم کرده است.
نویسنده کتاب «رهتوشه عتبات عالیات» با اشاره به «رساله الحقوق» به عنوان دیگر اثر ارزشمند حضرت سجاد(ع) گفت: حضرت زینالعابدین(ع) که تجسمی از ایمان و عمل به احکام محسوب میشود، حقوق انسان را در این کتاب بررسی و بیان کرده است.
وی افزود: متن اصلی این کتاب، در کتابهای مهم حدیثی از جمله «خصال» و «تحفالعقول» آمده و در ایران نیز توسط برخی استخراج، ترجمه و شرح شده است. «رساله الحقوق» 50 حق را در زمره حقوق انسان بیان میکند و نخستین آنها را «حقالله» و آخرینشان را «حقالذمه» یعنی حق غیرمسلمانانی که در سایه حکومت اسلامی زندگی میکنند، میداند.
این محقق در پایان با اشاره به کتاب «زندگانی علیبنالحسین(ع)» اثر جعفر شهیدی به عنوان یکی از ارزشمندترین کتابهای نوشته شده درباره تاریخ زندگانی امام سجاد(ع) اظهار کرد: شهیدی در این کتاب تاکید میکند که در نگارشش بر منطق و مدرک تکیه کرده است و نه بر عاطفه و احساس. بخش مهمی از این کتاب، درباره مادر حضرت سجاد(ع) است و دکتر شهیدی این موضوع را که او دختر یزدگرد است، رد میکند.